Κατηγορία: Διπλωματικές

Αντώνης Βαρκάς, Κωνσταντίνος Κομηνέας & Χάρης Μερτής

Η παρούσα διπλωματική εργσία παρουσιάστηκε στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ τον Οκτώβριο του 2015, με επιβλέποντα καθηγητή τον Σταύρο Σταυρίδη και σύμβουλο καθηγητή τον Παναγιώτη Βασιλάτο.

Στόχος της διπλωματικής αυτής εργασίας είναι η δημιουργία ενός μοντέλου κοινωνικής κατοικίας, μέσα σε ανενεργά βιομηχανικά κελύφη, εντοπισμένα στην Αθήνα και πιο συγκεκριμένα στην περιοχή γύρω από την οδό Πειραιώς.

Αρχικά, αναλύεται η αντίφαση της κρίσης στέγης που είναι εμφανής στην πόλη, δηλαδή η ανάγκη στέγασης από μεγάλο μέρος του πληθυσμού, σε συνδυασμό με την ύπαρξη μεγάλου κτιριακού αποθέματος χωρίς χρήση. Στη συνέχεια ορίζεται ο βασικός στόχος, δηλαδή η στέγαση με τη μορφή κοινωνικής κατοικίας, των κοινωνικών στρωμάτων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα στέγης. Επιλέγεται συγκεκριμένος τύπος βιομηχανικών κελυφών, έναντι των υπολοίπων κατηγοριών διαθέσιμων κτιρίων, με βάση τα χαρακτηριστικά τους, θεωρώντας ότι σε αυτά μπορεί να ενταχθεί η κοινότητα που θέλουμε να δημιουργήσουμε. Αναλύονται παραδείγματα κοινωνικής κατοικίας από την Ελλάδα και το εξωτερικό, υπό το πρίσμα της σχέσης δημόσιου- ιδιωτικού χώρου,  η διαπραγμάτευση της οποίας καθορίζει και το δικό μας σενάριο κατοίκησης όπως και τις βασικές συνθετικές μας αρχές.

Το “κτίριο – κοινότητα” που επιδιώκουμε να φτιάξουμε, θέτει σε προτεραιότητα τη συλλογική ζωή στο κέλυφος και άρα τους κοινόχρηστους χώρους έναντι των ιδιωτικών, που ακολουθούν τη λογική του ελάχιστου. Ανάμεσα στα δυο δεν υπάρχουν σκληρά όρια, αλλά επιχειρείται μια ομαλή διαβάθμιση από το δημόσιο στο ιδιωτικό, με ενδιάμεσα επίπεδα και φίλτρα. Η ζωή στο κέλυφος οργανώνεται σε υποενότητες κατοικιών, γύρω από επιμέρους κοινόχρηστους πυρήνες και δίνεται η δυνατότητα επέκτασης των μονάδων κατοικίας με βάση τις ανάγκες των κατοίκων. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Κοινωνική κατοικία σε ανενεργά βιομηχανικά κελύφη στην Αθήνα»

Άννα Παρασκευά – Γιώργος Παπαγκίκας

Η παρούσα διπλωματική εργασία παρουσιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 2011 στην Αρχιτεκτονική Βόλου, με επιβλέποντες τους Βάσω Τροβά και Λόη Πάπαδόπουλο.

«Στο κλασικό του έργο Η εικόνα της πόλης (The image of the city) ο Kevin Lynch διδάσκει ότι η αλλοτριωμένη πόλη είναι, πάνω απ’ όλα χώρος στον οποίο οι άνθρωποι είναι ανίκανοι να χαρτογραφήσουν (νοητά) είτε τις δικές τους θέσεις είτε την αστική ολότητα μέσα στην οποία τοποθετούνται (…). Κατά συνέπεια, η απαλλοτρίωση στην παραδοσιακή πόλη προϋποθέτει την πρακτική ανάκτηση μιας αίσθησης της θέσης και την κατασκευή ή ανακατασκευή ενός αρθρωμένου συνόλου, απομνημονεύσιμου, το οποίο το ατομικό υποκείμενο μπορεί να χαρτογραφήσει ξανά και ξανά διαγράφοντας τις πιθανές τροχιές κίνησής του. (…)»

Fredric Jameson, Το Μεταμοντέρνο, ή η πολιτισμική λογική του ύστερου καπιταλισμού (1984) αποσπάσματα από τις εκδόσεις ΝΕΦΕΛΗ για την ελληνική γλώσσα (1999) Συνεχίστε την ανάγνωση του «Σχεδιασμός του παραλιακού μετώπου του Βόλου, από το ηρώο μέχρι τον χείμαρρο Άναυρο»

Ρόζυ Μονάκη – Άρτεμις Παναγιώτου

Η προβληματική της διπλωματικής που παρουσιάζεται εδώ έχει να κάνει με τις δυνατότητες παρέμβασης σε μια τυπική περιοχή της Κυψέλης, όπου η κυριαρχία της πολυκατοικίας της αντιπαροχής, σε συνδυασμό με τις ελλείψεις του δημόσιου χώρου και το ζοφερό τοπίο της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, τις καθιστούν τόσο δύσκολες όσο και επείγουσες. Η λύση που προτείνεται περιλαμβάνει μια ελαφριά υπερυψωμένη κατασκευή, η οποία συγκροτεί μια πορεία που ενοποιεί τους ακάλυπτους τεσσάρων οικοδομικών τετραγώνων, ενώ παράλληλα φιλοξενεί μία σειρά από χρήσεις (κουζίνα, αγορά, βιβλιοθήκη, κ.ά.). Ταυτόχρονα η υπερύψωση αφήνει περισσότερο χώρο για εκτεταμένες φυτεύσεις. Η εργασία παρουσιάστηκε τον Μάρτη του 2014 στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με επιβλέποντα τον Κ.Πανηγύρη.

Περίληψη

Το πολύμορφο οικιστικό πεδίο της Κυψέλης έγινε ένα μωσαϊκό χρήσεων κατά το πέρασμα των δεκαετιών, από χώρους γραφείων και βιοτεχνίες μέχρι κατοικία για ανθρώπους από κάθε μεριά της γης. Η εγκατάλειψη της περιοχής με την φυγή ενός μέρους του πληθυσμού, αναπληρώθηκε με την έλευση των μεταναστών, οι οποίοι απέτρεψαν σε μεγάλο βαθμό την απονέκρωση της. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Ορίζοντας το κενό ως κοινό»

Μελίνα Λασηθιωτάκη, Τίνα Μπότση, Χαρά Χριστοπούλου

Η διπλωματική εργασία που παρουσιάζεται εδώ περιλαμβάνει τη σχεδίαση με φτηνά και εφήμερα υλικά του εσωτερικού χώρου πέντε  εγκαταλελειμένων κτιρίων και γενικότερα ανενεργών χώρων με πρόθεση τη διαμόρφωση ενός δικτύου κοινωνικής ενεργοποίησής τους, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των προβλημάτων και των αναγκών των κατοίκων και ειδικά των νέων της πόλης των Χανίων. Το δίκτυο αυτό συγκροτείται στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης των συνεπειών της τρέχουσας κρίσης μέσω της μη-εμπορευματικής ανταλλαγής προϊόντων και υπηρεσιών στο πλαίσιο της κοινωνικής αλληλεγγύης. Για την καλύτερη προσέγγιση αυτών των αναγκών προηγήθηκε ένα στάδιο έρευνας ανάμεσα στους κατοίκους με τη χρήση ερωτηματολογίων και την πραγματοποίηση συνεντεύξεων.

Η παρούσα διπλωματική εργασία παρουσιάστηκε στην Αρχιτεκτονική Χανίων τον Οκτώβρη του 2014 με επιβλέποντα τον Κ.Ουγγρίνη. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Αναδυόμενα δίκτυα κοινωνικής ενεργοποίησης / χωρικές εγγραφές / στάδιο 5»

Μάνος Αργύρης – Θάνος Μακρυνικόλας

Στο πλαίσιο της διπλωματικής εργασίας που παρουσιάζουμε εδώ, προτείνεται μία τυπολογία παρεμβάσεων στο τυπικό οικοδομικό τετράγωνο της ελληνικής πόλης, με μελέτη περίπτωσης ένα πραγματικό οικοδομικό τετράγωνο στο Παγκράτι. Η διαμόρφωση των προτάσεων προκύπτει από μια πλούσια διερεύνηση των σχέσεων του δημόσιου, του κοινόχρηστου και του ιδιωτικού στην κατοικία, στη γειτονιά και στο σύνολο του αστικού χώρου, που λαμβάνει χώρα τόσο διαχρονικά όσο και στη συγχρονία. Τα πορίσματα αυτής της διερεύνησης τελικά εξειδικεύονται στους χώρους της πολυκατοικίας, όπως αυτή εξελίσεται ακολουθώντας τις κατευθύνσεις των διαφορετικών οικοδομικών κανονισμών που διαμορφώνουν την ελληνική πόλη μέχρι σήμερα. Διαπιστώνεται ότι λόγω της προσπάθειας να χρησιμοποιηθεί κάθε ωφέλιμο τετραγωνικό που μπορεί να παρέχουν οι οικοδομικοί κανονισμοί για να αυξηθεί το μέγεθος του προς πώληση διαμερίσματος, οι κοινόχρηστοι χώροι μικραίνουν στο ελάχιστο και συχνά γίνονται δυσλειτουργικοί, λ.χ. οι φωταγωγοί αποκτούν τις ελάχιστες διαστάσεις, τα μπαλκόνια συχνά καταλήγουν να έχουν κυρίαρχα αποθηκευτικό ρόλο, τα δώματα παραμένουν χώροι σχεδόν χωρίς καμία χρήση, οι ακάλυπτοι σχηματίζουν ασυνεχείς και διασπασμένους χώρους, ανενεργούς, τις περισσότερες φορές αφύτευτους και χωρίς καμία χρήση, δημιουργημένους μόνο επειδή ο νόμος υποχρεώνει την ύπαρξή τους. Οι νομικές προβλέψεις για ενεργό και ενοποιημένο τετράγωνο ουσιαστικά δεν εφαρμόστηκαν ποτέ.

Οι σχεδιαστικές προτάσεις στις οποίες καταλήγει η εργασία πιθανότατα προϋποθέτουν διαφορετικές κοινωνικές, οικονομικές και ιδιοκτησιακές σχέσεις από αυτές που επικρατούν σήμερα. Παρόλα αυτά αποτελούν ένα χρήσιμο υπόδειγμα του πως θα μπορούσε να μετασχηματιστεί η πλειοψηφία του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος με την εισαγωγή συγκεκριμένων ένθετων χώρων και χρήσεων, στην κατεύθυνση αύξησης του κοινόχρηστου χώρου και των συλλογικών δραστηριοτήτων, αν οι παραπάνω σχέσεις το επιτρέψουν.

Η παρούσα διπλωματική εργασία παρουσιάστηκε στην Αρχιτεκτονική Ε.Μ.Π. τον Φλεβάρη του 2014, με επιβλέποντες τους Σ.Σταυρίδη και Δ.Παπαλεξόπουλο και σύμβουλο τον Π.Βασιλάτο Συνεχίστε την ανάγνωση του «Από την πολυκατοικία στο τετράγωνο: Ένα μοντέλο επαναδιαπραγμάτευσης του δημόσιου και του ιδιωτικού»

Ίων – Σπυρίδων Μαλέας, Αλεξάνδρα Μούργου

Η πρωτοτυπία της παρούσας διπλωματικής εργασίας βρίσκεται στις διαδικασίες συμμετοχικού σχεδιασμού που με επιμονή και επιτυχία ακολουθήθηκαν με στόχο τον ανασχεδιασμό του θαλάσσιου μετώπου της περιοχής της Δραπετσώνας. Ήπιες σχεδιαστικές επεμβάσεις σε αποκλειστικά δημόσιους χώρους, με σκοπό την επανοικειοποίηση της περιοχής, συγκροτούν ένα δίκτυο από εντοπισμένους «θύλακες» με χρήσεις και σε τοποθεσίες που υποδείχθηκαν σε συνεργασία με τους κατοίκους και τους συλλογικούς φορείς τους. Στο σημείο που η εργασία προχώρησε σε μικρότερη κλίμακα (στέκι νεολαίας, κέντρο πρόνοιας για άπορα παιδιά, αθλητικός εξοπλισμός και πάρκο υψηλού πρασίνου), ο σχεδιασμός πέρασε μέσα από μια τρίμηνη διαδικασία συναντήσεων και από κοινού εργασίας με μαθητές της Β’ τάξης του Γ.Ε.Λ. Δραπετσώνας.

Η εργασία παρουσιάστηκε τον Μάρτιο του 2013 στην αρχιτεκτονική Ε.Μ.Π. με επιβλέπουσα την Ντ.Βαΐου και σύμβουλους τους Ν.Μπελαβίλα και Κ.Μωραΐτη. Η παρουσίαση με τη μορφή που εμφανίζεται εδώ, αποτελεί αναδημοσίευση από το περιοδικό «Γεωγραφίες», τεύχος 22.

Η διπλωματική εργασία αφορά στη δημιουργία ενός δικτύου δημόσιων ελεύθερων  χώρων και κτιρίων στον αστικό ιστό της Δραπετσώνας στον Πειραιά με όσο το δυνατό ηπιότερες παρεμβάσεις, δίνοντας έμφαση στην αξία χρήσης της γης. Κύριο μέλημα είναι η υπεράσπιση του δικαιώματος των κατοίκων στην πόλη. Για αυτόν ακριβώς τα λόγο, προσπαθήσαμε να συγκροτήσουμε μια μεθοδολογία διαβούλευσης και στη συνέχεια σχεδιασμού μαζί με αυτούς που θα τη ζουν, δηλαδή τους κατοίκους της. Ταυτόχρονη ανάγκη μας ήταν να γίνουμε κι εμείς ένα κομμάτι της γειτονιάς. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Περπατώντας τη Δραπετσώνα με τους κατοίκους»

Ντόρη Λούκρη – Σοφία Περπινιά

Η παρούσα διπλωματική εργασία αποτελεί ολοκληρωμένη παρέμβαση σε πολεοδομική κλίμακα στην περιοχή της Ξηροκρήνης, στο δυτικό άκρο του κέντρου της Θεσσαλονίκης. Ενώ η περιοχή θεωρείται διαχρονικά «υποβαθμισμένη» λόγω της χαμηλής ποιότητας της κατοικίας και της ιδιότυπης απομόνωσής της από τον αστικό ιστό της πόλης, η προγραμματιζόμενη εγκατάσταση δύο σταθμών του μετρό της Θεσσαλονίκης αναμένεται να αλλάξει το σκηνικό. Εν αναμονή αυτών των αλλαγών, επιχειρείται εδώ μία συνολική παρέμβαση η οποία θα σέβεται τις γενεαλογίες ανάπτυξης της περιοχής και θα αναφέρεται στους κατοίκους της, σε αντίθεση με λογικές εξευγενισμού, εξωραϊσμού και σημειακών παρεμβάσεων. Με εργαλείο την αναλυτική τυπολογική ανάγνωση της περιοχής, δίνεται έμφαση στη βιώσιμη κινητικότητα, στο δημόσιο χώρο και στους κοινόχρηστους και ακάλυπτους χώρους και στη σχέση όλων των προαναφερθέντων με την κατοικία. Η διπλωματική παρουσιάστηκε στην Αρχιτεκτονική ΑΠΘ τον Φεβρουάριο του 2013, με επιβλέπουσα καθηγήτρια την Χ.Χριστοδούλου.

O αρχιτεκτονικός σχεδιασμός … στην κρίση / η «κρίση» του σχεδιασμού

Η πόλη, ως «ζωντανός» οργανισμός, αποτελεί πεδίο διαρκώς μετασχηματιζόμενο σε συνάρτηση με τη μεταβαλλόμενη κοινωνική ζωή. Αναδεικνύεται σε τόπο διαφιλονικούμενο μεταξύ των στρατηγικών αναδιάρθρωσης και κερδοφορίας του κεφαλαίου και των πολιτικών που επιβάλλει, αλλά και των κινημάτων αντίστασης και διεκδίκησης των «από κάτω». Εν μέσω μιας πρωτόγνωρης σε ένταση και επιπτώσεις οικονομικής κρίσης, οι διαδικασίες παραγωγής και ρύθμισης του χώρου, αλλά και οι πρακτικές του σχεδιασμού του αστικού χώρου αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα και πολυπλοκότητα μετέχοντας ενεργά στην κατεύθυνση της υπέρβασης της κρίσης υπέρ των κυρίαρχων τάξεων. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Στην άκρη του κέντρου: Πρόγραμμα ανάπλασης στις γειτονιές της Ξηροκρήνης»

Δάφνη Δημοπούλου – Γούδα, Ευαγγελία Λαντζούνη, Ειρήνη Σφακιωτάκη

Στην παρούσα εργασία ο σχεδιασμός λαμβάνει χώρα σε ένα οικοδομικό τετράγωνο της περιοχής του Μεταξουργείου. Έχει προηγηθεί η τυπολόγηση των οικοδομικών τετραγώνων της περιοχής με βάση τη σχέση μεταξύ κτισμένου όγκου και ακάλυπτου χώρου. Οι προγραμματικές προθέσεις της εργασίας, η εισαγωγή μίας υπαίθριας λαϊκής αγοράς και ενός κτιρίου συλλογικής κατοίκησης στον ακάλυπτο χώρο, επιχειρείται να βρεθούν στους αντίποδες μιας λογικής εξευγενισμού των χρήσεων της περιοχής, η οποία δεν απευθύνεται στους σημερινούς της κατοίκους και χρήστες αλλά σε κάποια άλλα ανώτερα – και σύμφωνα με τον κυρίαρχο λόγο πιο επιθυμητά – κοινωνικά στρώματα. Πρόκειται για διπλωματική εργασία που παρουσιάστηκε στην Αρχιτεκτονική Ε.Μ.Π. τον Οκτώβριο του 2012, με επιβλέποντες καθηγητές τους Τ.Παπαϊωάννου και Δ.Παπαλεξόπουλο και σύμβουλο την Ρ.Κλαμπατσέα. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Πολ(η)κατοίκιση / Μεταξουργείο: ένας προβληματισμός για την πόλη…»