Ετικέτα: ΤΑΙΠΕΔ

Κώστας Βουρεκάς

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «ΠΡΙΝ» και το φύλλο 1228 της Κυριακής 29/3/2015

Το βιβλίο του Κωστή Χατζημιχάλη «Κρίση χρέους και υφαρπαγή γης» από τις εκδόσεις ΚΨΜ, αποτελεί μια σύντομη αλλά ιδιαίτερα ολοκληρωμένη προσέγγιση της πολιτικής της τρόικας ΔΝΤ/ΕΚΤ/ΕΕ και των διαδοχικών κυβερνήσεων που την υπηρέτησαν, σε έναν τομέα στον οποία συχνά δεν αποδίδεται η σημασία και η προσοχή που πραγματικά έχει: στον τομέα της γης, των ακινήτων και του χώρου με την ευρεία έννοια.

Η έννοια της υφαρπαγής γης που βρίσκεται στον τίτλο του βιβλίου αποτελεί ερμηνευτικό κλειδί για μία σειρά σύγχρονων εξελίξεων. Η ιστορία της έννοιας όμως είναι πολύ παλιά καθώς ανάγεται στην εποχή της πρωταρχικής συσσώρευσης και των περιφράξεων στην Ευρώπη του 17ου – 19ου αιώνα – «αυτό που ο Μαρξ περιγράφει ως ιστορική διαδικασία διαχωρισμού του άμεσου παραγωγού από τα μέσα παραγωγής», όπως υπενθυμίζει ο συγγραφέας.

Οι διαδικασίες πώλησης ή μακροχρόνιας παραχώρησης μέσω του ΤΑΙΠΕΔ σημαντικών ακινήτων που εντάσσονται στη λεγόμενη ιδιωτική περιουσία του δημοσίου αλλά και οι προσπάθειες ιδιοποίησης χώρων που αποτελούν τυπικά αναπαλλοτρίωτες δημόσιες κτήσεις εκτός συναλλαγής όπως ο αιγιαλός, η παραλία, τα δάση και οι δασικές εκτάσεις και οι αρχαιολογικοί χώροι, αναδεικνύουν το γεγονός ότι οι διαδικασίες της πρωταρχικής συσσώρευσης επιβάλλονται σε πολλές ιστορικές φάσεις και όχι μόνο την πρώτη φορά σχηματισμού του κεφαλαίου. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Κρίση χρέους και υφαρπαγή γης»

Στο πλαίσιο της 2ης Συνάντησης Νέων Αρχιτεκτόνων διοργανώθηκε έκθεση παρουσίασης της αξιόλογης αρχιτεκτονικής των τουριστικών ακινήτων που ιδιωτικοποιούνται σήμερα μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, σαν συμβολή στον αγώνα ενάντια στην εκποίηση της δημόσιας περιουσίας με πρόφαση το δημόσιο χρέος. Από τα 14 αυτά ακίνητα, που αποτελούν ένα από τα πρόσφατα «πακέτα» ιδιωτικοποιήσεων, παρουσιάστηκαν τρία που βρίσκονται στην περιοχή του Πηλίου (αρχοντικό Μουσλή, αρχοντικό Ευαγγελινάκη και αρχοντικό Ξηραδάκη) και τρία ακόμα στην υπόλοιπη Ελλάδα (Ξενία στην Άνδρο, Σανατόριο Μάνα αλλά και μία κινηματογραφικά διάσημη λαϊκή κατοικία στην Πλάκα). Το παρόν άρθρο βασίζεται στο υλικό που συγκεντρώθηκε από τις πινακίδες της έκθεσης.

Δεκατέσσερα τουριστικά ακίνητα τα οποία θα μετατραπούν σε μπουτίκ ξενοδοχεία, βγάζει σε διεθνή διαγωνισμό μιας φάσης το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ). Ο πλειοδοτικός διαγωνισμός αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2014 και αφορά στην πώληση, μεταβίβαση επιφανείας για 99 έτη και μίσθωση για 50 χρόνια των ακινήτων. Συγκεκριμένα τα 14 ακίνητα, τα οποία δεν λειτουργούν περιλαμβάνουν οκτώ επιλεγμένα πρώην ξενοδοχεία Ξενία, τρία παραδοσιακά Αρχοντικά στο Πήλιο, δύο πρώην Σανατόρια, στην Αρκαδία και στη Ρόδο και η Villa de Vecchi, ακίνητο ιστορικής σημασίας στη Ρόδο. Περαιτέρω, αναμένεται να υλοποιηθούν επιπλέον επενδύσεις με την ανάπτυξη πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων (Boutique Hotels). Με βάση τον αρχικό προγραμματισμό η καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών είναι η 30η Σεπτεμβρίου 2014. Στην περιοχή του Πηλίου επιδιώκεται πώληση κατά κυριότητα για το «Αρχοντικό Ευαγγελινάκη», έκταση 510 τ.μ. στις Μηλιές Πηλίου με παραδοσιακό ξενώνα, το «Αρχοντικό Μουσλή», έκταση 453 τ.μ. στη Μακρυνίτσα Πηλίου με παραδοσιακό ξενώνα και το «Αρχοντικό Ξηραδάκη», έκταση 738,30 τ.μ. στη Μακρυνίτσα Πηλίου με παραδοσιακό ξενώνα. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Έκθεση της αξιόλογης αρχιτεκτονικής των κτιρίων που ιδιωτικοποιούνται σήμερα ως τουριστικά ακίνητα μέσω του ΤΑΙΠΕΔ»

Κώστας Βουρεκάς

Παρουσιάζουμε την παρακάτω εισήγηση, όπως ανακοινώθηκε στο συνέδριο: «Μεταβολές και Ανασημασιοδοτήσεις του Χώρου στην Εποχή της Κρίσης», Βόλος: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, 1-3/11/2013, σσ.79-86

Η προβαλλόμενη ανάγκη εξυπηρέτησης του εξωτερικού δημόσιου χρέους και της πάση θυσία προσέλκυσης επενδύσεων σαν απάντηση στην κρίση, έχουν οδηγήσει στην έκδοση πληθώρας νόμων με χωρική διάσταση. Στο επίπεδο του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, ο νόμος 3986/11 που αφορά την ιδιωτική περιουσία του κράτους που μεταβιβάζεται στο ΤΑΙΠΕΔ, οδηγεί στην κατάρτιση σχεδίων χρήσεων γης νέου τύπου, με την έγκριση των Ειδικών Σχεδίων Χωρικής Ανάπτυξης Δημόσιων Ακινήτων (ΕΣΧΑΔΑ), τα οποία μπορεί να εξειδικεύονται με αποφάσεις «χωροθέτησης επενδυτικού σχεδίου» και να καταλήγουν στην παροχή ενός νέου εμπράγματου δικαιώματος, του «δικαιώματος επιφανείας».

Στα παραπάνω διαβάζουμε την ανάδυση ενός νέου συστήματος σχεδιασμού. Επιπλέον, εξετάζεται το ερώτημα ποιες μπορεί να είναι οι πιθανές χωρικές επιπτώσεις αυτού του νέου υποδείγματος και ποιες οι διαφορές του από το συμβατικό πλαίσιο σχεδιασμού, όπως αυτό ορίζεται από τον ν.2508/97. Ελλείψει υλοποιημένων έργων, εκτός από τα κείμενα της νομοθεσίας, γίνεται αναφορά στη βιβλιογραφία, στις σχετικές μελέτες που βρίσκονται σε πιο προχωρημένο στάδιο (Κασσιώπη Κέρκυρας, Αφάντου Ρόδου, Παλιούρι Χαλκιδικής) και την περίπτωση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, η αξιοποίηση του οποίου διέπεται από τον ειδικό νόμο 4062/12. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Αλλαγές στο σύστημα χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού στην Ελλάδα της κρίσης»