Κατεβάστε τα πρακτικά της τρίτης πανελλαδικής Αντιπροσωπείας του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ εδώ.
Το Σάββατο 29 Ιούνη, συγκλήθηκε η τρίτη τακτική πανελλαδική αντιπροσωπεία του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ, που αποτελεί και το ανώτατο όργανο του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων μεταξύ των εκλογικών διαδικασιών. Η διαδικασία αποτύπωσε γλαφυρά την πραγματικότητα στην οποία βρίσκεται το τελευταίο διάστημα ο σύλλογος.
Ενώ τα τελευταία χρόνια, οι εργαζόμενοι αρχιτέκτονες και όλη οι κοινωνία δέχονται μια ολομέτωπη επίθεση και ενώ έχουν δοθεί μεγάλοι και ηρωικοί αγώνες ενάντια στην κυβερνητική πολιτική, την τρόικα και την Ε.Ε. ο σύλλογος των Αρχιτεκτόνων, βρέθηκε αρκετά μακριά από αυτούς που θα έπρεπε να εκπροσωπεί. Αδυνατεί να εμπνεύσει ειδικά τους νεότερους συναδέλφους, να τους πείσει ότι μπορεί να αποτελέσει εργαλείο για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους. Η συνδικαλιστική ηγεσία των αρχιτεκτόνων, σε Αττική και πανελλαδικό επίπεδο, που αποτελείται από μια συμμαχία των κυβερνητικών δυνάμεων με την φιλοκυβερνητική ΕΛΕΜ, δεν έχει κάνει τίποτα ώστε να την ανατρέψει στην πράξη. Αντίθετα, αποδέχεται σημαντικές πλευρές των καταστροφικών νόμων και αρκείται στη συνήθη λομπίστικη πολιτική πρακτική που λαμβάνει χώρα στους διαδρόμους των υπουργείων και στις κυβερνητικές επιτροπές, πρακτική που στην πράξη νομιμοποιεί την αντιδημοκρατική κυβέρνηση. Αρνείται τη συχνή σύγκλιση συνελεύσεων και άλλων μαζικών διαδικασιών, κωλυσιεργεί ακόμα και στην έκδοση ψηφισμάτων αλληλεγγύης σε αγώνες του πρόσφατου παρελθόντος (επιστράτευση εκπαιδευτικών, ΕΡΤ κ.ά.), ενώ δρα πλήρως αντιδημοκρατικά παίρνοντας αποφάσεις, συχνά σημαντικές, ακόμα και χωρίς να ενημερώνει το Δ.Σ. Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που και ο κρατικοδίαιτος συνδικαλισμός που κυριαρχούσε για δεκαετίες στο ΣΑΔΑΣ και σε άλλους επιστημονικούς συλλόγους πνέει τα λοίσθια. Η μνημονιακή πολιτική διαλύει πλέον και κάθε τυπική, συμβουλευτική θέση επιστημονικών ενώσεων σαν των αρχιτεκτόνων. Ακόμα σημαντικότερα, ο οικονομικός στραγγαλισμός του Τεχνικού Επιμελητηρίου και η κλοπή των χρημάτων από τις ασφαλιστικές εισφορές των συναδέλφων για την εξυπηρέτηση του ληστρικού δανείου, έχει οδηγήσει στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και το Σύλλογο. Το χρέος που συσσωρεύεται είναι ήδη σημαντικό και καθόλου εύκολα διαχειρίσιμο.
Στο έδαφος της διπλής χρεωκοπίας, πολιτικής και οικονομικής, του υπάρχοντος μοντέλου συνδικαλισμού στον κλάδο, αναδεικνύονται δύο δρόμοι που συγκρούστηκαν και στην αντιπροσωπεία. Από τη μια πλευρά είναι η προσπάθεια ανασυγκρότησης της κυβερνητικής πολιτικής, μέσα από μια αντιδημοκρατική μετάλλαξη του συλλόγου, μετατροπής του σε ένα κλειστό κλαμπ – μηχανισμό του κράτους, που θα συνδιαλέγεται με το ντόπιο και διεθνές κεφάλαιο και το πολιτικό προσωπικό του, θα παρέχει επιστημονική ασυλία στα σχέδια εκποίησης της δημόσιας περιουσίας και διάλυσης του χωρικού σχεδιασμού, θα συνομιλεί με τους «αστέρες» του επαγγέλματος και θα προωθεί τα έργα βιτρίνας. Από την άλλη, είναι η αντεπίθεση με άξονα το συμφέρον των εργαζόμενων και άνεργων αρχιτεκτόνων, που θα αναζωογονήσει δημοκρατικά και μαχητικά το σύλλογο και τις μαζικές διαδικασίες του και θα τον μετασχηματίσει σε όργανο συλλογικής πάλης και προστασίας της εργαζόμενης πλειοψηφίας. Ωστόσο, ούτε οι καθεστωτικές παρατάξεις μπορούν ανεμπόδιστα να κάνουν αυτό το αντιδραστικό άλμα που αναζητούν, ούτε οι παρατάξεις της αριστεράς είναι μέχρι στιγμής ικανές και πρόθυμες να ανοίξουν το δρόμο για την ανατροπή.
Ας δούμε πιο συγκεκριμένα τι συνέβη: (Για μια ενημέρωση για τα θέματα της ημερήσιας διάταξης και τις προτεινόμενες εισηγήσεις δείτε παλαιότερη ανάρτηση μας)
Στην αρχή και για αρκετές ώρες συζητήθηκαν τα θέματα της οικονομικής και οργανωτικής κατάστασης του συλλόγου, ο απολογισμός της δράσης του Δ.Σ., ο οικονομικός απολογισμός του περασμένου έτους και ο προϋπολογισμός του επόμενου, καθώς και προτάσεις για δράσεις το επόμενο διάστημα. Στην πολύωρη συζήτηση και στις απανωτές ψηφοφορίες αποτυπώθηκε αυτή η αντιπαράθεση που αναφέραμε παραπάνω. Οι δυνάμεις της ΔΚΜ, του ΠΑΣΟΚ και της ΕΛΕΜ που με τη σύμπραξη της Συνεργασίας Αριστερών Αρχιτεκτόνων αποτελούν την ιδιότυπη τρικομματική κυβέρνηση του συλλόγου, είχαν ένα σαφές σκεπτικό: τα προβλήματα του συλλόγου και η οικονομική του κατάρρευση οφείλονται στις προηγούμενες διοικήσεις (που βέβαια αποτελούνταν από τις ίδιες παρατάξεις), τα χαμηλά ποσοστά συσπείρωσης στο σύλλογο οφείλονται στο ότι οι συνάδελφοι δεν ενδιαφέρονται και το νέο προεδρείο καταβάλλει σημαντικές προσωπικές προσπάθειες τις οποίες οι αριστερές δυνάμεις δεν αναγνωρίζουν για μικροκομματικές σκοπιμότητες. Με βάση αυτό το σκεπτικό, η λύση θα έρθει μέσα από τον έλεγχο της Αντιπροσωπείας με την μείωση του αριθμού των αντιπροσώπων και τη νόθευση της απλής αναλογικής, την μετατροπή του Συλλόγου σε νομέα κρατικής εξουσίας με τη μετατροπή του σε «αρχιτεκτονικό επιμελητήριο» και την επιχειρηματική αξιοποίηση της περιουσίας του συλλόγου και τη λειτουργία του με γνώμονα το κέδρος και την συναναστροφή με το ιδιωτικό κεφάλαιο. Αυτή ήταν η κατεύθυνση στην οποία κινούνταν οι εισηγήσεις για τον οικονομικό απολογισμό και προϋπολογισμό, οι οποίες υπερψηφίστηκαν με μικρή πλειοψηφία. Ενδεχόμενη καταψήφισή τους, βέβαια, θα σηματοδοτούσε μια κρίσιμη καταδίκη της ηγεσίας του ΣΑΔΑΣ.
Από τη μεριά της η ΑΚΕΑ κινήθηκε στην απολύτως αντίθετη κατεύθυνση. Παρά τη σχετικά μικρή δύναμή της σε αντιπροσώπους, καθώς συμμετείχε για πρώτη φορά στις προηγούμενες εκλογές και μάλιστα με νεότερους συναδέλφους στα ψηφοδέλτια της, είχε αρκετά εμφανή παρουσία σε όλες τις συζητήσεις που έλαβαν χώρα, αποδεικνύοντας ότι οι συσχετισμοί των περασμένων εκλογών είναι πλαστοί στην πραγματική ζωή του συλλόγου. Κατήγγειλε τη διαχρονική δράση των κυβερνητικών παρατάξεων που απαξίωσαν το σύλλογο μετατρέποντας τον σε κατοικίδιο των υπουργείων και εργαλείο προσωπικής, επαγγελματικής και πολιτικής ανέλιξης. Αυτού του είδους ο συνδικαλισμός, αλλά και η μνημονιακή πολιτική ευθύνονται κατά κύριο λόγο για την κακή οικονομική κατάσταση του συλλόγου. Οι δράσεις του τελευταίου διαστήματος, πέραν λίγων θετικών προσπαθειών στις οποίες συμμετέχουμε ενεργά, δεν αλλάζουν αυτό τον προσανατολισμό και για αυτό δεν αρκούν για την υπέρβαση των προβλημάτων. Ακόμα περισσότερο, κάθε προσπάθεια αντιδημοκρατικών μεταβολών και επιχειρηματικής λειτουργίας, όχι απλά είναι αναποτελεσματική, αλλά θα μας βρει αποφασιστικά απέναντι. Ο σύλλογος έχει νόημα και μέλλον μόνο αν μπορέσει να εκφράσει τα συμφέροντα της συντριπτικής πλειοψηφίας των εργαζομένων του κλάδου που στενάζουν από την κρίση και την μνημονιακή πολιτική. Μόνο αν πρωταγωνιστήσει στον αγώνα ενάντια σε κυβέρνηση – ΕΕ – ΔΝΤ. Και για να το κάνει αυτό χρειάζεται το πέρασμα του αγώνα και της δράσης του ΣΑΔΑΣ στα χέρια των ίδιων των αρχιτεκτόνων, μέσα από γενικές συνελεύσεις ανά πόλη, ήδη από το Σεπτέμβρη. Για το λόγο αυτό καταψηφίσαμε όλες τις εισηγήσεις του Δ.Σ. πάνω στα ζητήματα αυτά. Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν και η Συσπείρωση Αριστερών Αρχιτεκτόνων, η Πανεπιστημονική και το Νέο Κίνημα Αρχιτεκτόνων. Στα παραπάνω ζητήματα, στηρίξαμε εξ αρχής τις εισηγήσεις και τις προτάσεις που κατέθεσε το Νέο Κίνημα Αρχιτεκτόνων και που κινούνταν σε προωθητική κατεύθυνση για το σύλλογο. Οι περισσότερες από αυτές δεν κατάφεραν για λίγες ψήφους να πλειοψηφήσουν.
Αρνητική εντύπωση έκανε η στάση της Πανεπιστημονικής, η οποία απείχε από το σύνολο των ψηφοφοριών για τα οργανωτικά ζητήματα. Έτσι, όχι μόνο χάθηκε η δυνατότητα για υπερψήφιση θετικών διατάξεων, αλλά ακόμα χειρότερα έδωσε το πράσινο φως για την υπερψήφιση της πρότασης για δημιουργία ενός νέου φορέα στα πλαίσια του συλλόγου με στόχο τη διεκδίκηση χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ και άλλα προγράμματα. Η πρόταση αυτή, που επιδιώκει να μετατρέψει το συνδικαλιστικό όργανο σε ιδιωτική εταιρεία ή ΜΚΟ, και που αναδεικνύει πλείστα ζητήματα διαπλοκής και νεοφιλελεύθερης οπτικής, πέρασε για μόλις δύο ψήφους διαφορά, με τους συναδέλφους του ΚΚΕ να απέχουν χωρίς κανένα προφανή λόγο. Αντίστοιχη στάση κράτησε το ΚΚΕ σε όλες σχεδόν τις προτάσεις που κατατέθηκαν από άλλες αριστερές δυνάμεις.
Η εισήγηση που κατέθεσε η ΑΚΕΑ για το πολύ κρίσιμο ζήτημα της μεταρρύθμισης του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού και τη συνολική πολιτική υφαρπαγής της γης και του δημόσιου πλούτου που προωθεί η κυβέρνηση με την Ε.Ε και το ΔΝΤ, υπερψηφίστηκε με μικρές, γόνιμες προσθήκες, κάτι που αποτελεί ανατροπή της ακραία νεοφιλελεύθερης τοποθέτησης που με ευθύνη της πλειοψηφίας του Διοικητικού Συμβουλίου υιοθέτησε ο Σύλλογος και με την οποία μεταξύ άλλων ζητάει από το ΥΠΕΚΑ τη “θεσμική εκπροσώπησή του” στην κατάργηση του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού. Και σε αυτή την περίπτωση, την υπερψήφιση έθεσε – ευτυχώς χωρίς αποτέλεσμα – σε αμφισβήτηση η επιλογή της Πανεπιστημονικής να καταθέσει ξεχωριστό ψήφισμα, καταθέτοντας ένα εμφανώς λιγότερο επεξεργασμένο κείμενο, που δεν έλεγε τίποτα για τα συγκεκριμένα θέματα, ενώ γενικά κινούνταν στην ίδια κατεύθυνση με την αρχική μας εισήγηση.
Τέλος, υιοθετήθηκαν δύο ψηφίσματα, ένα που εκφράζει την αλληλεγγύη και την ενεργή στήριξη του αγώνα της ΕΡΤ και ένα για το ζήτημα του ασφαλιστικού. Σε αυτό το τελευταίο, η επίσημη αριστερά εμφανίστηκε κατώτερη των περιστάσεων. Τόσο η Πανεπιστημονική όσο και η Συσπείρωση Αριστερών Αρχιτεκτόνων κατέθεσαν σαν ψήφισμα δύο εκτεταμένες εισηγήσεις οι οποίες δεν έχουν ζυμωθεί στο σύλλογο και εκφράζουν με στενό τρόπο τη λογική των αντίστοιχων πολιτικών φορέων ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ. Το ψήφισμα της Πανεπιστημονικής αναλώθηκε στην καταγγελία της ανοιχτής συνέλευσης μηχανικών για να καλύψει την απουσία της συγκεκριμένης παράταξης από τις πιο σημαντικές κινητοποιήσεις που έκαναν οι μηχανικοί για το ασφαλιστικό το τελευταίο διάστημα. Το ψήφισμα της Συσπείρωσης (που υπερψηφίστηκε) αποτυπώνει σαν συνδικαλιστική διεκδίκηση τις μελλοντικές επιλογές στο ασφαλιστικό των μηχανικών μιας «αριστερής κυβέρνησης» που δεν θα έρθει σε καμία ρήξη με κανέναν και απλά θα μας βοηθήσει να μοιράσουμε μεταξύ μας τη φτώχεια μας.
Συμπερασματικά, η τρίτη τακτική πανελλαδική Αντιπροσωπεία εκφράζει την κρίση και την πλήρη αδυναμία του καθεστωτικού συνδικαλισμού να εκφράσει έστω και μικρά κομμάτια εργαζόμενων στη νέα εποχή αλλά και την κοινή προσπάθεια όλων των καθεστωτικών δυνάμεων για διάσωσή αυτού του μοντέλου σε νέα αντιδραστικότερη βάση. Από την άλλη φανερώνει τις δυνατότητες που υπάρχουν και τα βήματα που γίνονται για την αγωνιστική ανασυγκρότηση του συλλόγου, που ωστόσο, είναι μέχρι στιγμής αδύναμα. Από τη μεριά μας θα συνεχίσουμε με ακόμα μεγαλύτερη αποφασιστικότητα να παλεύουμε για το ριζικό μετασχηματισμό της κατεύθυνσης και της πολιτικής του συλλόγου, στη βάση της ανάγκης για ένα συνδικαλισμό στα χέρια των εργαζόμενων και άνεργων συναδέλφων. Για ένα Σύλλογο συμμέτοχο στις εργατικές και πολιτικές μάχες του επόμενου διαστήματος, για μια πανεργατική εξέγερση που θα ρίξει τις νέες χούντες. Σε αυτή την κατεύθυνση είναι αναγκαία και στα πλαίσια του ΣΑΔΑΣ η κοινή ανατρεπτική δράση της Αριστεράς, την οποία προωθούμε και επιδιώκουμε σε κάθε φάση. Ακόμα περισσότερο αναγκαία όμως είναι η παρέμβαση στους χιλιάδες συναδέλφους που βρίσκονται εκτός των διεδικασιών του συλλόγου, θεωρώντας τον κάτι μακρινό, γραφειοκρατικό, διακοσμητικό. Τους καλούμε να δώσουμε μαζί τη μάχη για να αλλάξουμε την κατάσταση. Για ένα σύλλογο πρωτοπόρο στους αγώνeς μας και όχι τσιράκι των μεγαλοαρχιτεκτόνων και των υπουργών. Και αυτή η μάχη πρέπει να δοθεί με γύρους συνελεύσεων από το Σεπτέμβρη.