Κωστής Μασούρας

Αν το μεταπολεμικό κοινωνικό συμβόλαιο μπορούσε να πάρει κάποια υλική μορφή, αυτή θα μπορούσε να είναι ένα οικοδομικό γιαπί. Λίγα οικονομικοκοινωνικά μορφώματα συμπυκνώνουν και αποτυπώνουν με τόση πληρότητα κι ενάργεια τους βασικούς όρους του κεφαλαιοκρατικού συμβολαίου, όπως συμβαίνει στην οικοδομή: Τον καταμερισμό χειρωνακτικής και διανοητικής εργασίας, το κέρδος ως άμεση δυνατότητα που παρέχει η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και της γης, τη λειτουργία της γαιοπροσόδου, την κατακόρυφη διάρθρωση και την ιεραρχία της παραγωγικής διαδικασίας, τους όρους παρεμβολής της τεχνολογικής εξέλιξης στις παραγωγικές σχέσεις και το προϊόν της εργασίας, ακόμη και τη λειτουργία του «έθνους”. Στην οικοδομή αποκαλύπτεται σε όλη του τη γύμνια και την καθαρότητα, αυτό που στη σύγχρονη ιστορική συγκυρία συντηρείται συγκεκαλυμμένο: Η ύπαρξη και η διάκριση των κοινωνικών τάξεων, η αλληλοπλοκή και η μεταξύ τους διαπάλη, αλλά και η αλλοτρίωση της εργατικής τάξης με το προϊόν της εργασίας της, μέσα στο διαρκή αγώνα για την επιβίωση της.

Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, ο κεντρικός χαρακτήρας που έλαβε η οικοδομική δραστηριότητα στην οικονομική και ζωή του τόπου, κατέστησε την οικοδομή βασικό δέκτη και δείκτη των μεταβολών σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Πριν λίγα χρόνια λοιπόν, η οικοδομή μας αποκάλυψε έναν ακόμη, σχεδόν απωθημένο και αποσιωπημένο, άγραφο κανόνα του κεφαλαιοκρατικού κοινωνικού συμβολαίου: Την “κρίση” και αυτόν που καλείται να την πληρώσει. Την πενταετία 2008-2012 η οικοδομική δραστηριότητα στην κατασκευή νέου οικοδομικού αποθέματος μειώθηκε κατά 80% ακριβώς (από 77,85 εκατ. κ.μ. το 2007 σε 15,57 εκατ. κ.μ το 2012), ενώ προσδιορισμένη στην ανέγερση νέων οικοδομών η μείωση έφτασε στο 84,7% (από 62,83 εκατ. κ.μ. το 2007 σε 9,58 εκατ. κ.μ. το 2012). Τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αποδεικνύουν ότι το 2013 η καθοδική πορεία της οικοδομικής δραστηριότητας συνεχίστηκε με ακόμη μεγαλύτερη μείωση του εκτελούμενου οικοδομοτεχνικού έργου. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, εκτιμάται ότι από το 2008 πάνω 200.000 θέσεις εργασίας στον κλάδο έχουν χαθεί. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Για την «κρίση στην οικοδομή»: η πτώση του εθνικού τοτέμ της ελληνικής οικονομίας»

Με αφορμή τις εκλογές της Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΤΕΕ

Με το παρόν κείμενο επιχειρούμε να μιλήσουμε κριτικά για κάποιες πλευρές της επαγγελματικής και επιστημονικής μας δραστηριότητας, τις οποίες συχνά, απορροφημένοι από τον καθημερινή προσπάθεια εργασιακής επιβίωσης ή ακόμα χειρότερα αποκομμένοι από το αντικείμενο το οποίο σπουδάσαμε λόγω ανεργίας ή υποχρεωτικής ετεροαπασχόλησης, τείνουμε να ξεχνάμε. Ακολουθούν λίγα λόγια για τη διαδικασία τακτοποίησης αυθαιρέτων, τον ΚΕΝΑΚ, το fast track με τις συνεπακόλουθες αλλαγές στον σχεδιασμό που αφορά και τους πολεοδόμους – χωροτάκτες και την οικοδομή. Περισσότερα μπορεί να βρει κανείς στη διεύθυνση https://akea2011.wordpress.com

Τακτοποιήσεις αυθαιρέτων

Οι τακτοποιήσεις αυθαιρέτων αποτελούν το μοναδικό πεδίο άσκησης του επαγγέλματος για χιλιάδες μηχανικούς, μαζί με κάποιες άδειες λειτουργίας και κάτι ενεργειακά πιστοποιητικά. Ως γνωστόν, η διαδικασία τακτοποίησης – ρύθμισης αυθαιρέτων σύμφωνα με τους δύο τελευταίους νόμους 4014/11 και 4178/13 περνάει αποκλειστικά στους μηχανικούς και την ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΤΕΕ.

Όμως, η κατάργηση των πολεοδομιών και ως εκ τούτου του δημόσιου ελέγχου, αντικαταστάθηκε από την ανάληψη της ευθύνης της «τακτοποίησης» από τους μηχανικούς ατομικά. Έτσι, από τη στιγμή που δεν υπάρχει ούτε τώρα ούτε στο μέλλον κανένας ουσιαστικός έλεγχος, πράγμα που δεν γνωρίζουμε μόνο εμείς αλλά και οι πελάτες μας – από τον πλέον αναξιοπαθούντα μέχρι το μεγαλύτερο αρπακτικό της αγοράς – πιεζόμαστε να τακτοποιήσουμε τα ατακτοποίητα, δημιουργούμε μόνοι μας το αντικείμενο της δουλειάς μας και ερμηνεύουμε μόνοι μας, υπέρ του πελάτη, την τρύπια νομοθεσία. Μετατραπήκαμε έτσι σε μακρύ χέρι του κράτους, αφού γλυτώσαμε την ταλαιπωρία στις ουρές της πολεοδομίας, με αντίτιμο την συνενοχή και τα βουνά λαθών που κάνουμε εκούσια ή ακούσια, ελλείψει οποιασδήποτε αρμόδιας και υπεύθυνης δημόσιας αρχής και ενός καθαρού και σαφούς νόμου. Ενός νόμου, που ίσως θα μας έκανε να νιώσουμε λιγάκι παραγωγικοί και χρήσιμοι, αν βέβαια είχε στον πυρήνα του τον πραγματικό περιορισμό της αυθαίρετης δόμησης και όχι την στενή εισπρακτική λογική για λογαριασμό της τρόικας και του δημόσιου χρέους. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Με αφορμή και όχι αιτία τις εκλογές: πλευρές της καθημερινής εργασιακής και επιστημονικής πρακτικής των αρχιτεκτόνων»