Η Γενική Συνέλευση του ΣΑΔΑΣ Αττικής θα λάβει χώρα την Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2018, στις 6:00μμ, στο νέο κτίριο του ΤΜΕΔΕ στην πλατεία Κλαυθμώνος (Π.Π.Γερμανού 3-5), στην αίθουσα συνεδριάσεων του 6ου ορόφου, με τα παρακάτω θέματα:
- Προεδρικό Διάταγμα 99/2018 (ΦΕΚ Α’187/05.11.2018) με τίτλο «Ρύθμιση του επαγγέλματος του μηχανικού με καθορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων ανά ειδικότητα»
- Προγραμματισμός δράσης Τμήματος
- Θέματα επικαιρότητας – Ψηφίσματα
Ακολουθεί η πρόταση της ΑΚΕΑ που θα κατατεθεί στη Γενική Συνέλευση για το ζήτημα του ΠΔ 99/2018 και των επαγγελματικών δικαιωμάτων
Το Προεδρικό Διάταγμα 99/2018 με τίτλο «Ρύθμιση του επαγγέλματος του μηχανικού με καθορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων για κάθε ειδικότητα», το οποίο εκδόθηκε στο πλαίσιο του άρθρ. 29 του ν.4439/2016 σε αντικατάσταση της παρ. ΙΓ12 του πολυνόμου 4254/2014, ο οποίος ενσωμάτωνε στη νομοθεσία διάφορα μνημονιακά προαπαιτούμενα, αποτελεί ένα ακόμα βήμα στην αναδιάρθρωση του κλάδου των μηχανικών/τεχνικών σε βάρος όσων ζουν από τη δουλειά τους και σε όφελος των μεγάλων τεχνικών εταιρειών, η οποία υλοποιείται υπό τον τίτλο του «ανοίγματος των κλειστών επαγγελμάτων».
Στο πλαίσιο του ανοίγματος αυτού, αποκλειστικά επαγγελματικά δικαιώματα θα ορίζονται μόνο «κατ’ εξαίρεση» και «με στάθμιση τυχόν υπέρτερου λόγου δημόσιου συμφέροντος» (βλ. γνωμοδότηση 34/2014 της Επιτροπής Ανταγωνισμού – ΦΕΚ Β’176) καθώς αυτά θεωρείται ότι «στρέβλωνουν τον ανταγωνισμό, διατηρούν το μικρό μέγεθος των εταιρειών και περιορίζουν την καινοτομία», όπως διατυπώνεται ρητά σε μνημονιακά κείμενα, νομοθετήματα και αξιολογήσεις. Λ.χ. στο πλαίσιο του δεύτερου μνημόνιου (ΦΕΚ Α’28/2012), και στο ειδικότερο πλαίσιο του στόχου «αναθεώρηση των περιορισμών στις δραστηριότητες των νομικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων», ορίζεται ότι «η κυβέρνηση […] τροποποιεί τις αδικαιολόγητες ή δυσανάλογες απαιτήσεις που περιορίζουν κάποιες δραστηριότητες σε παρόχους με συγκεκριμένα επαγγελματικά προσόντα, ξεκινώντας από τα βασικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα». Παρόμοιες προβλέψεις υπάρχουν και στο τρίτο μνημόνιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Βασικός στόχος του ΠΔ 99/2018 είναι ο καθορισμός των ειδικοτήτων, η περιγραφή του αντικειμένου τους (τα λεγόμενα «επαγγελματικά περιγράμματα» του ν.4439/2016) και η κατάτμησή του σε επιμέρους εξειδικεύσεις (οι λεγόμενες «δραστηριότητες μηχανικής»). Για παράδειγμα τα δικαιώματα των αρχιτεκτόνων διακρίνονται σε 30 εξειδικεύσεις, των τοπογράφων σε 29, των πολιτικών μηχανικών σε 60, κ.ά. Το φάσμα των δικαιωμάτων που αποδίδονται είναι σε όλες τις περιπτώσεις σαφώς πλατύτερο από το επιστημονικό αντικείμενο, στην κατεύθυνση ενός μοντέλου όπου τυπικά όλοι τα κάνουν όλα και ουσιαστικά κανείς δεν κάνει τίποτα. Το επόμενο βήμα θα είναι η απόσπαση όλων αυτών των δικαιωμάτων από τα πτυχία και η εξατομικευμένη πρόσβαση σε (κάποια από) αυτά στη βάση σεμιναρίων, καταρτίσεων και κυρίως της απόδειξης επαγγελματικής εμπειρίας, με βασικό εργαλείο το μητρώο ιδιωτικών τεχνικών έργων. Η υλοποίηση των σχεδίων αυτών, θα καταστήσει τους νέους αποφοίτους «δόκιμους μηχανικούς» με μηδενικά επαγγελματικά δικαιώματα, το σύνολο των μηχανικών διαχωρισμένο σε κάστες ανάλογα με την τάξη του πτυχίου και το ίδιο το πτυχίο ατομικό φάκελο προσόντων.
Ταυτόχρονα ο ν.4439/2016 και το ΠΔ 99/2018 επικυρώνουν την υποβάθμιση των πτυχίων με την εξίσωσή τους προς τα κάτω με τα τριετή bachelor του εξωτερικού στο πλαίσιο της συνθήκης της Μπολόνιας και του Ευρωπαϊκού Πλαίσιου Επαγγελματικών Προσόντων, καθώς ρητά τα επαγγελματικά δικαιώματα που ορίζονται για τις ειδικότητες εφαρμόζονται και σε όσους έχει αναγνωριστεί το δικαίωμα άσκησης του επαγγέλματος με βάση την Οδηγία 2006/36/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι με βάση χρηματοδοτικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΠΕΑΕΚ) και με την ενεργό εμπλοκή του καθηγητικού κατεστημένου, δημιουργήθηκαν στα πολυτεχνεία της χώρας την προηγούμενη περίοδο διάφορα τμήματα με προγράμματα σπουδών που αφορούσαν ένα μόνο μέρος των βασικών ειδικοτήτων (μηχανικοί χωροταξίας και πολεοδομίας, μηχανικοί περιβάλλοντος, υλικών, διοίκησης και παραγωγής κ.ά.), οι απόφοιτοι των οποίων φυσιολογικά θα έρθουν σήμερα να διεκδικήσουν και αυτοί αποκλειστικά επαγγελματικά δικαιώματα.
Τέλος, σημειώνεται ο ρόλος του ΤΕΕ, το οποίο συμμετείχε ενεργά και ουσιαστικά στις σχετικές με το ΠΔ 99/2018 προπαρασκευαστικές επιτροπές και στην διαμόρφωση του τελικού νομοθετικού κειμένου. Για άλλη μια φορά επιβεβαιώνεται ο ρόλος του ΤΕΕ να συμβάλει στη διάλυση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των μελών του και μάλιστα με το αζημίωτο, καθώς αναλαμβάνει θέση φροντηστηριάρχη, πιστοποιητή και εξεταστή των μηχανικών/τεχνικών και μελλοντικού διαχειριστή του μητρώου διάλυσης του επαγγέλματος.
Καθώς το ΠΔ 99/2018 μεταξύ άλλων επικυρώνει την ιστορικά διαμορφωμένη άνιση κατανομή των επαγγελματικών δικαιωμάτων και ειδικά των αποκλειστικών επαγγελματικών δικαιωμάτων μεταξύ των διαφορετικών ειδικοτήτων μηχανικών, πυροδοτεί μια συντεχνιακή διαμάχη, τη στιγμή που αυτό που απαιτείται είναι ο κοινός αγώνας των εργαζόμενων και άνεργων μηχανικών/τεχνικών ενάντια στις αναδιαρθρώσεις οι οποίες οδηγούν στην καταστροφή της αυτοαπασχόλησης και στην κατεδάφιση των δικαιωμάτων της μισθωτής εργασίας.
Κοινός αγώνας ενάντια:
- Στον ασφυκτικό περιορισμό του επαγγελματικού αντικειμένου στον οποίο οδήγησαν οι πολιτικές όλων των διαδοχικών μνημονιακών κυβερνήσεων
- Στην κατάργηση των ελάχιστων αμοιβών η οποία σε συνδυασμό με την κρίση και την ανεργία οδήγησαν σε εξευτελιστική μείωση των αμοιβών η οποία ταυτόχρονα συμβαδίζει με αύξηση του όγκου δουλειάς και πτώση της ποιότητας του παραγόμενου έργου
- Στην ιδιωτικοποίηση του ελέγχου των μελετών η οποία μεταφέρει την ευθύνη στους μελετητές σε περιβάλλον μείωσης των αμοιβών και η οποία οδηγεί μεσοπρόθεσμα στις υποχρεωτικές επαγγελματικές ασφαλίσεις και σε περαιτέρω συγκέντρωση του κλάδου σε μεγάλες εταιρείες
- Στις ληστρικές και συχνά δημευτικές ασφαλιστικές εισφορές οι οποίες σε συνδυασμό με τις διάφορες φοροεπιδρομές για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους οδηγούν στην φτώχια και την περιθωριοποίηση ολόκληρα κομμάτια του κλάδου
- Στην επερχόμενη αντικατάσταση του πτυχίου από φάκελο προσόντων, στην εξατομικευμένη πρόσβαση σε περιορισμένα και μερικά επαγγελματικά δικαιώματα και στον διαχωρισμό των μηχανικών σε κάστες ανάλογα με την τάξη πτυχίου στο πλαίσιο του μητρώου ιδιωτικών τεχνικών έργων
Σε ότι αφορά στην κατανομή των επαγγελματικών δικαιωμάτων μεταξύ των ειδικοτήτων, οι συντεχνιακές διαμάχες και το λόμπινγκ οδηγούν στη διατήρηση του σημερινού στάτους κβο με διάφορα πελατειακά μπαλώματα, όπως έχουμε δει και όλη την τελευταία περίοδο (αφαίρεση των τοπογραφικών από τους αρχιτέκτονες, αποκλειστικό δικαίωμα των αρχιτεκτόνων εντός παραδοσιακών οικισμών, εισαγωγή των πολιτικών μηχανικών στα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής κ.λπ.). Ο περιορισμός έως την εξαφάνιση των αποκλειστικών επαγγελματικών δικαιωμάτων θα ενταθεί, καθώς αποτελεί κεντρική πολιτική επιλογή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της απελευθέρωσης του ανταγωνισμού. Το ποιος ακριβώς θα κάνει τι, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης θα το λύσει η αγορά.
Ένα νέο μοντέλο θα μπορούσε να προκύψει μόνο με συνεννόηση των ειδικοτήτων και σημαντικές μεταβατικές περιόδους που θα εξασφαλίζουν ότι δεν θα χάσει κανένας ξαφνικά τον βασικό τρόπο βιοπορισμού του, στη βάση αρχών που θα ισχύουν ισότιμα για όλους, όπως:
- Απόδοση επαγγελματικών δικαιωμάτων σύμφωνα με το γνωστικό αντικείμενο των σπουδών, στο πλαίσιο μίας ενιαίας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, δημόσιας, δωρεάν και για όλους
- Απόδοση αποκλειστικών επαγγελματικών δικαιωμάτων στα πιο σύνθετα έργα και δραστηριότητες με βάση το επιστημονικό αντικείμενο κάθε ειδικότητας και αμοιβαία πρόσβαση στα απλούστερα έργα συναφών ειδικοτήτων με ισότιμο τρόπο
- Ενοποίηση πανεπιστημιακών τμημάτων με γενναία αύξηση της χρηματοδότησης για την παιδεία για τη διαμόρφωση ενιαίων και ευρέων βασικών γνωστικών αντικειμένων – ειδικοτήτων, τα οποία θα αποδίδουν τα αντίστοιχα επαγγελματικά δικαιώματα.
Ορίζοντας της αντίληψής μας είναι η συγκρότηση οριζόντιων, συνεργατικών, διεπιστημονικών ομάδων έργου εντός των οποίων μπορεί να αναπτυχθεί η βέλτιστη συνεργασία μεταξύ των ειδικοτήτων, η οποία στο πλαίσιο της ανόδου του εργατικού και λαϊκού κινήματος θα διεκδικεί ανθρώπινους όρους εργασίας, αξιοπρεπείς αμοιβές για όλους ανάλογα με τον χρόνο της εργασίας τους και παραγωγή υψηλής ποιότητας έργου στο πλαίσιο της ικανοποίησης του δημόσιου συμφέροντος και των λαϊκών αναγκών.
Επιπλέον απαιτούμε:
- Απόσυρση του ΠΔ 99/2018 για τη «ρύθμιση του επαγγέλματος του μηχανικού» το οποίο αποτελεί ένα βήμα στην κατεύθυνση της αναδιάρθρωσης του κλάδου σε βάρος των συμφερόντων όλων των μηχανικών.
- Όχι στην διάλυση των επαγγελματικών δικαιωμάτων. Καμιά διάσπαση των πτυχίων βάσει ειδικεύσεων, καταρτίσεων, πιστοποιήσεων, εξετάσεων.
- Όχι στο μητρώο ιδιωτικών τεχνικών έργων, καμία σκέψη για την εφαρμογή καθεστώτος «δόκιμου» μηχανικού με «μηδενικό πτυχίο».
- Όχι στις πολυδιάσπαση του πτυχίου τόσο όσον αφορά την διάρκεια φοίτησης, όσο και το εύρος των βασικών ειδικοτήτων.
- Όχι στη διαδικασία της Μπολόνια, στον Κοινό Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης και το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων.
- Κατάργηση του καθεστώτος των «ειδικών επαγγελματικών δικαιωμάτων» (Ενεργειακοί Επιθεωρητές, Ελεγκτές Δόμησης, κ.λπ.). Καμία εξέταση για πιστοποίηση επαγγελματικών προσόντων.
- Ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση, στην επιστήμη και στην τεχνολογία. Προγράμματα κατάρτισης από τα πολυτεχνεία, με ελεύθερη πρόσβαση για όλους τους μηχανικούς.
Αποφασίζουμε:
- Καλούμε όσους Συλλόγους, φορείς και συλλογικότητες των μηχανικών/τεχνικών συμφωνούν με τις γενικές αρχές του παραπάνω πλαισίου, προτάσσοντας όσα ενώνουν τον τεχνικό κόσμο που ζει από τη δουλειά του και όχι τις συντεχνιακές διεκδικήσεις που τον διαχωρίζουν, σε συντονισμό της δράσης τους με στόχο την απόσυρση του ΠΔ 99/2018 και την αποτροπή της διάλυσης των επαγγελματικών δικαιωμάτων όλων των ειδικοτήτων.
- Καλούμε σε παράσταση διαμαρτυρίας στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με τα παραπάνω αιτήματα.
Αριστερή Κίνηση Εργαζόμενων Αρχιτεκτόνων 
One thought on “Πρόταση στη Γενική Συνέλευση του ΣΑΔΑΣ Αττικής την Τετάρτη 19/12 στις 6:00μμ στο νέο κτίριο του ΤΜΕΔΕ με θέμα το ΠΔ 99/2018 και τα επαγγελματικά δικαιώματα”